Truyện Đức Phật và Nàng là một tác phẩm ĐẸP! Chữ “đẹp” trong nghệ thuật, nhất là khi để đánh giá một tác phẩm, thì không thể tùy tiện sử dụng, mình biết điều đó. Và mình không phải là nhà phê bình văn học, cũng không phải người có chuyên môn nghệ thuật gì, những đánh giá của mình đều đơn thuần xuất phát từ suy nghĩ cá nhân và lập trường của một cô gái thích đọc truyện ngôn tình. Bởi vậy, nếu chữ “đẹp” mình dành cho tác phẩm này có hơi quá, thì mong rằng các bạn đừng ném đá mình.
“Đẹp” không chỉ phải hay, mà còn phải có ý nghĩa. “Đức Phật và nàng” hay từ cốt truyện, nội dung, nhân vật và hay trong từng câu chữ. “Đức phật và nàng” có ý nghĩa sâu sắc hơn hẳn những cuốn truyện ngôn tình khác, nó không đơn thuần kể về chuyện tình đôi lứa giữa một cô gái hiện đại và một chàng trai thời cổ đại, mà tình yêu trong truyện còn gắn liền với lí tưởng của cả một đời người.
Nữ chính Ngải Tình xuyên không bằng công nghệ hiện đại, từ một dự án nghiên cứu máy thời gian và kiểm chứng lịch sử, chứ không phải bằng những lý do trời ơi đất hỡi như ngã từ trên tầng cao, trượt chân xuống cầu thang hay bị tai nạn… Như vậy việc xuyên không này có quy mô, có mục đích rõ ràng, đây là điểm cộng đầu tiên cho một tiểu thuyết xuyên không.
Điểm đặc biệt thứ hai chính là hình tượng nhân vật. Ngải Tình là cô sinh viên chuyên ngành lịch sử, bởi vậy cô rất thông thái và am hiểu về lịch sử, điều này giúp cô rất nhiều trong việc giúp Rajiva bước đi trên con đường sự nghiệp của chàng. Hơn nữa, tính cách cô mạnh mẽ kiên cường, tình yêu và tất cả những điều cô dành cho người cô yêu khiến cho việc “nhà sư phá giới” của Rajiva không hề đáng trách. Cô xứng đáng với người cô yêu.
Nhân vật nam chính trong “Đức phật và nàng” có lẽ là nam chính kinh điển nhất trong lịch sử ngôn tình. Không phải hoàng thượng, một vị vương gia hay một công tử phong trần tuấn dật nào đó, mà người ấy là Kumarajiva – một vị hòa thượng đắc đạo nổi tiếng của phật giáo. Ngài Cưu Ma La Thập là dịch giả kinh phật vĩ đại, là nhân vật có thật trong lịch sử. Như vậy, một vấn đề được đặt ra ở đây là, liệu tác phẩm này có đụng chạm, thậm chí là làm méo mó đi hình tượng của một nhân vật vĩ đại của nhân loại? Tất nhiên là không! Chương Xuân Di là một cây bút vô cùng thông minh, đã từng đi đây đi đó và có nguồn kiến thức sâu rộng về phật giáo, bởi vậy những điều cô viết ra chắc chắn trùng khớp với lịch sử, và những gì được cô thêm vào cũng có căn cứ hợp logic. Chắc hẳn sẽ có những độc giả phân vân không biết có nên đọc tác phẩm này không, bởi truyện đề cập đến tình yêu của nhà sư – những người vốn phải tránh xa sắc dục, nên việc một vị hòa thượng có vợ có con thật khó để chấp nhận. Tuy nhiên theo mình được biết, ngài Cưu Ma La Thập trong lịch sử thật sự phá giới kết hôn với công chúa Khâu Từ, ngài không sống trong chùa như các nhà sư khác mà có phủ đệ riêng, sống vui vầy bên vợ con. Còn nhân vật Kumarajiva dưới ngòi bút của Chương Xuân Di trở nên rõ nét và gần gũi hơn đối với độc giả. Những gì mình cảm nhận được qua nhân vật này chính là một tình yêu sâu đậm chung thủy, nỗi đợi chờ mòn mỏi suốt năm tháng dài đằng đẵng trong cuộc đời con người.
Tuy nhiên, nét riêng nhất của tác phẩm, khiến cho tác phẩm không bị chìm nghỉm giữa làng ngôn tình hiện nay, chính là chuyện tình đẹp mà buồn của Rajiva và Ngải Tình. Có thể nói tình cảm giữa hai người không đơn thuần là tình yêu trai gái nữa, mà cao hơn, đó là tình yêu gắn liền với khát vọng và lí tưởng, một tình yêu cao cả vượt qua cả thời gian và không gian. Khoảng cách giữa họ là 1650 năm, là khoảng cách giữa cái gọi là “quá khứ” và “tương lai”, là khoảng cách giữa một “nhân vật trong lịch sử” và một cô nghiên cứu sinh bình thường. Tình yêu nảy nở trong hoàn cảnh này thật là điều khó xảy ra, nhưng họ đã làm được, cả Ngải Tình và Rajiva đều làm được, bởi họ chờ đợi được nhau, bởi họ hữu duyên hữu phận.
Lần đầu tiên xuyên không, cô 23 tuổi còn cậu 13 tuổi. Lúc ấy trong mắt cô, cậu là một thiếu niên thông minh, dễ thương dễ mến. Có lẽ tình cảm cô dành cho cậu khi ấy chỉ là sự thích thú khi được gặp một nhân vật lịch sử vốn chỉ xuất hiện trên những trang sách. Nhưng đối với cậu, sự xuất hiện đột ngột của cô là một ấn tượng khó có thể phai mờ. Bởi vậy khi cô bất chợt biến mất, cậu bé khôi ngô thông tuệ ấy ngày ngày hồi tưởng và khắc họa lại chân dung của cô. Tình cảm âm thầm bén rễ và nỗi nhớ mong sâu đậm khiến cho những bức vẽ của cậu sống động và chân thực hơn bao giờ hết. Cậu vẽ dáng vẻ cô khi ngồi trên lưng ngựa, nụ cười xinh xắn với núm đồng tiền đáng yêu. Nhìn vào những bức vẽ ấy, cậu tin tưởng cô không phải là một giấc mơ.
Lần thứ hai gặp lại, cô 23 tuổi, cậu 23 tuổi. Nếu như đối với Ngải Tình, đó chỉ là một thời gian ngắn ngủi quay về hiện đại, thì đối với cậu đó là cả quãng thời gian 10 năm thanh xuân. Trong 10 năm đó, cậu vẫn ra sức chuyên tâm học tập và trau dồi, bởi cô luôn mong muốn cậu truyền bá Đạo phật đến mọi nơi đã đi qua. Như vậy, sự quyết tâm của cậu đều từ Ngải Tình mà ra, lí tưởng của cậu cũng vì Ngải Tình mà cố gắng hoàn thành. Khoảnh khắc gặp lại nhau, một câu nói ngắn gọn “Cô đã trở lại” của cậu ẩn chứa niềm vui tột cùng sau nỗi nhớ mong khắc khoải. 10 năm qua đi mà cô gái trước mắt vẫn trẻ trung xinh đẹp, không vướng chút tro tàn thời gian nào, cậu tin rằng, cô chính là tiên nữ. Trong lần trở lại này, cô nhận ra tình cảm dành cho cậu đã không còn đơn thuần như xưa, mà dần chuyển thành một chữ “tình”. Đối với những đôi trai gái khác, chữ “tình” ấy đẹp biết bao, ngọt ngào biết bao, cũng dễ dàng biết bao. Vậy mà đối với họ sao lại nặng nề và khó khăn đến thế? Cô không thuộc thế giới này, khoảng cách giữa họ không phải là một vài bước, mà là 1650 năm lịch sử! Nhưng sự trăn trở của Rajiva còn nhiều hơn thế. Cậu nhận ra mình đã thực sự yêu cô, nhưng cậu phải làm sao để vượt qua rào cản thân phận, định kiến xã hội và nhất là sự giày vò lương tâm của chính mình? Đường đường là một nhà sư vậy mà không tránh khỏi “thất tình lục dục”, chạy không khỏi lưới tình mà duyên phận đã giăng sẵn cho hai người. “Ghen tị với em trai, phạm phải giới luật đố kỵ, luôn mơ tưởng đến nàng, phạm phải giới luật tư dâm. Ở bên nàng lại khao khát được chạm vào nàng, phạm phải giới luật khát khao dục vọng. Ngải Tình, mười năm trước, mười năm qua, Rajiva đã luôn phá giới.”. Rajiva đã tự kết tội mình như thế, đã tự hổ thẹn với một đời thanh tâm quả dục mà vẫn động lòng trần như thế! Dành biết bao tâm tư và sự dũng cảm để bày tỏ, vậy mà sau đó cô lại ra đi, không một lời hứa hẹn. Cô mang thân xác trở về thời hiện đại, và đem trái tim mình để lại Khâu Từ. Có lẽ, hình ảnh Rajiva gọi to tên Ngải Tình trong đau đớn và tuyệt vọng khiến cả Ngải Tình và độc giả đau như muốn cào xé ruột gan.
Lần thứ 3 gặp lại, Ngải Tình 25 tuổi và Rajiva 35 tuổi. Đến đây, mình xin phép được gọi Rajiva là “chàng”. Cô đã chọn xuyên không đến đúng thời điểm gian nan thống khổ nhất của chàng để cùng chàng gánh vác, vượt qua khó khăn. Hai người nên duyên vợ chồng, bất chấp ánh mắt và sự sỉ vả của người đời để nắm tay nhau dạo khắp nhân gian. Ngải Tình mang thai đứa con của chàng. Thế nhưng bức xạ từ 3 lần xuyên không đã khiến cho sức khỏe của cô ngày một yếu đi, cô bắt buộc phải trở về thời đại của mình để bảo đảm tính mạng cho đứa bé – kết tinh tình yêu giữa họ. Lần này cô trở về có Rajiva tiễn đưa. Chàng giúp cô mặc áo chống tia phóng xạ, đeo đồng hồ vượt thời gian. Chàng hôn lên đôi mắt thấm đầy nước mắt của cô, nắm lấy tay cô, và “hàng lệ lăn theo gò má gầy guộc, nhỏ xuống”. Chàng nhìn cô thật sâu như muốn khắc ghi hình bóng thân thương ấy vào trí nhớ. Ánh sáng lóe lên, trong giây phút cuối cùng, cô rời xa chàng cùng với lời hứa hẹn: “Rajiva, chờ em…”
Lần thứ 4, khi chàng 53 tuổi, cuối cùng cũng đợi được Ngải Tình trở về. Thời gian đối với chàng thật bất công biết bao! Nếu như Ngải Tình đợi chàng trong 6 năm, bên cạnh còn có bé Nhóc Rajiva để vơi bớt nỗi nhớ, thì chàng phải cô đơn vò võ một mình trong 16 năm trời, chờ đợi trong mòn mỏi không biết cô thực sự có thể quay về được hay không. 16 năm qua, đêm nào chàng cũng gối đầu lên tấm ảnh của cô mà chìm vào giấc ngủ. Mỗi lúc nỗi nhớ dâng trào, nhớ quay nhớ quắt trong lòng, chàng lại hướng đến cầu xin Phật tổ cho phép chàng được gặp lại vợ con trước khi chết. Tình yêu và nỗi nhớ thương của Rajiva dành cho người chàng yêu thật sự đã chạm đến trái tim người đọc. “Vợ của ta, nàng đã về…” Khi đọc đến những dòng chữ này, mình đã khóc, khóc vì thương thay cho tình yêu của họ, vì hạnh phúc thay cho khoảnh khắc trùng phùng không dễ gì có được của họ. Cô đưa cho chàng bức thư nhóc Rajiva viết riêng cho cha mình, nghe con mình kể về những khổ đau mà cô đã phải chịu đựng suốt 6 năm qua. Nước mắt lại một lần nữa chảy xuống, mình thực sự xúc động trước sự thông minh và hiểu chuyện của nhóc Rajiva dù bé mới chỉ 6 tuổi. Cậu bé ấy biết cha mình là một người không thuộc thời đại này, cũng biết gia đình mình khó có thể đoàn tụ được với nhau, nhưng niềm khao khát được sống bên cha mẹ của bé chưa bao giờ mất đi. Mình là một người rất ít khi khóc khi đọc truyện, thế mà cuốn truyện này đã lần thứ 3 khiến mình rơi nước mắt. Ấy là khi Rajiva nghẹn ngào rằng : “Tội cho nàng quá, mình ơi…” Hai chữ “mình ơi” ấy đối với một bậc đại sư có biết bao ý nghĩa? Phải yêu thương và xót xa đến cỡ nào mới có thể thốt lên được xưng hô dung dị thân thuộc, rất “đời” và rất “người” ấy?
Trong truyện Đức Phật và Nàng, Kumarajiva thực sự đã “bất phụ Như Lai, bất phụ nàng”. Chàng vừa hoàn thành được sứ mệnh cao cả của một nhà sư, đồng thời cũng đã dốc lòng để yêu thương một người. Có lẽ rằng, Phật tổ cũng đã cảm động trước tình yêu vượt quy luật, vượt không gian và thời gian ấy. Bởi vậy, mối tình đẹp mà đầy trắc trở của họ cuối cùng cũng có một cái kết tuyệt đẹp. “Ông lão và bà lão nhìn nhau, mỉm cười, dắt tay nhau ra khỏi đại điện”. Gấp cuốn sách lại đã được một thời gian khá lâu, thế nhưng đến tận bây giờ, những cảm xúc mà cuốn truyện mang lại cho mình vẫn còn nguyên vẹn. Kết thúc đẹp là vậy, thế nhưng trong lòng vẫn cảm thấy man mác buồn, có lẽ vì những hạnh phúc họ có được đã phải trải qua quá nhiều lần chia xa và chịu thời gian thử thách quá dài – 10 năm đối với Ngải Tình và 40 năm đối với Rajiva. Điều ám ảnh mình hơn cả, chính là sự chờ đợi kiên tâm của họ. Dường như sự tái ngộ của họ là để chia xa, chia xa để có một ngày tái ngộ.
Mời các bạn tiếp tục đọc Full truyện tại: http://truyendich.com/truyen-duc-phat-va-nang-hoa-sen-xanh-1/
Review by davu308
